فهرست موضوعات
مقدمه
استنلس استیل، فلزی آلیاژی و بیش از 100 سال است که مورد استفاده می باشد. این فلز، ماده ای ضروری محسوب شده و به طور وسیع در تجهیزات بیشماری از لوازم آشپزخانه گرفته تا صنایع هوا فضا، مورد استفاده واقع می گردد. کاربردهای آن به گونه ای مهندسی شده اند که استفاده از این آلیاژ در تجهیزات صنایع غذایی و لوازم خانگی امری ضروری و لاینفک در آنها شده است. اخیراً شرکت ها و کارخانجات نوشیدنی، بسته بندی مواد غذایی و فرآوری آنها، به استیل گرید غذایی روی آورده اند.
دستورالعمل ها و مقررات مربوط به غذا، الزام های خاصی را در خصوص ورق استیل های به کار رفته وضع کرده که حتماً می بایست از نوع گرید غذایی باشند.
استیل گرید غذایی می بایست در برابر حرارت پایدار و مقاوم و از مقاومت قابل ملاحظه ای در رابطه با سایش و پارگی برخوردار باشد. پخت و پز هر نوع غذا در ظروف در ظرف استیل گرید غذایی کاملاً ایمن و بی خطر است.
استیل ترکیبی از آهن کربن و کروم می باشد. کروم عنصری کلیدی است که استیل را عاری از خوردگی می سازد. این آلیاژ بهترین گزینه برای صنایع غذایی است. استیل گرید غذایی عاری از خوردگی، بهداشتی و بادوام می باشد. این کیفیت و خصوصیات سبب می گردند این فلز به طور مطلوب و عالی بر صنایع غذایی کل عالم احاطه پیدا کند. ورق استیل در خصوص خوردگی عمومی و حفره ای مقاومت خوبی بروز داده و در خطوط تولید و محیط های فرآیندی عملکرد خوبی دارد.
مزایای استفاده از ورق استیل
مقاومت خوردگی: این آلیاژ در برابر خوردگی مقاوم است و عموماً در تجهیزات و لوازم آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد.
دوام و ماندگاری: استیل استحکام قابل ملاحظه ای دارد که سبب می شود این فلز در حوزه ساخت تجهیزات با دوام در کاربردهای گوناگون، گزینه بهتری به شمار برود. این آلیاژ تمایل کمتری به هرگونه آسیب دیدگی فیزیکی دارد و می تواند برای مدت طولانی تری پایدار بماند.
مقاومت حرارتی: ورق استیل می تواند متحمل دماهای زیاد گردد و بدین لحاظ برای ساخت ظروف پخت و پز و آشپزخانه، چه در منزل و چه در آشپزخانه های صنعتی ایده آل است. ظروف آشپزی استیل حتی در دمای بالا ایمن و بی خطرند. هیچ گونه آلودگی حین پخت و پز در دماهای بسیار زیاد گزارش نشده است.
بهداشت: سطوح استیل صاف و محکم اند. از این رو بهداشتی و استریل نگه داشتن آن آسان است. شوینده ها و پاک کننده ها بدون آسیب زدن به سطح آن می توانند مورد استفاده قرار گیرند.
طبیعت و ذات غیر واکنشی: ورق استیل نسبت به اسیدهای موجود در مواد غذایی غیر واکنشی یا غیرفعال است. در مواجهه با عوامل طعم و مزه موجود در آیتم های غذایی، خنثی و بی اثر است. حتی تاثیری بر مزه، رنگ و بو ندارد و حتی هیچ گونه تأثیر زیان آوری بر مواد غذایی در حال طبخ نمی گذارد.
مقاومت در برابر مواد شیمیایی: سفید کننده ها و دیگر تمیز کننده های سطوح در هنگام پاکسازی استیل می توانند مورد استفاده واقع شوند.
ماهیت تجدید پذیر و قابل بازیافت: استنلس استیل قابل بازیافت است و از این رو دوستدار و سازگار با محیط زیست می باشد. این آلیاژ می تواند بازیافت گردد بدون اینکه خدشه ای به خواص آن وارد آید.
انتخاب گرید: امروزه گریدهای مختلفی از ورق استیل در دسترس می باشند. گریدهایی که به استیل اختصاص داده شده اند بر اساس ترکیبات شیمیایی آنها بوده است. برای سنجش کیفیت گرید غذایی ضروری است نگاهی به بهداشتی بودن، دوام ،مقاومت حرارتی و نافعالی این فلز انداخته شود. گریدهای استیل می بایست از نظر فرآوری و تهیه، انبارش، ذخیره سازی و هنگام صرف نمودن غذا سالم و ایمن باشند، این چیزی است که در زمره مقررات و الزامات اساسی برای تجهیزات دستگاه های غذایی قرار دارد.
رایج ترین گریدهای غذایی عبارتند از ورق استیل 316، 304 و 430
ورق استیل 316: این گرید آلیاژی است آستنیتی که وجه شاخص آن حضور مولیبدن، کروم و نیکل در ترکیب آن است. این آلیاژ برای مصرف در صنایع غذایی بسیار مناسب است زیرا در برابر اسیدها و کلریدها مقاومت فوق العاده ای دارد.
ورق استیل 304: این آلیاژ گریدی است آستنیتی حاوی کروم، نیکل و رایج ترین گرید از نظر کاربرد. به راحتی در برابر خوردگی مقاومت نموده، با دوام است و به آسانی استریل و پاکیزه می شود. استیل 304 به طور عام در کارخانجات تولید مواد لبنی و نوشیدنی مورد استفاده قرار می گیرد.
ورق استیل 430: گرید 430 آلیاژی فریتی، با مقدار جزئی نیکل در ترکیب آن می باشد. در مقابل محصولات غذایی اسیدی مقاومت زیادی دارد و همچنین نسبت به اکسیداسیون و سولفورها مقاوم و پایدار است.
کاربردهای ورق استیل
عموماً در ساخت کارد و چنگال، اجاق گاز، سینک های استیل، آشپزخانه های پیش ساخته، ماشین های ظرفشویی و محصولات غیر منقول پخت و پز مورد استفاده است. ورق استیل در ساخت دستگاههای تولید و فرآوری مواد غذایی نظیر خطوط آب داغ، حمل و نقل و انبارش به طور گسترده کاربرد دارد. این آلیاژ در لوازم و تجهیزات عرضه مواد غذایی همچون قفسه های نمایش جهت عرضه، پایه های کیک یا قالب و غیره کاربرد تجاری دارند. شرکت های نوشیدنی از این آلیاژ در تولید و بسته بندی محصول بهره می برند. قوطی های استیل جدیدترین چیزی است که می توانند بازیافت شوند. در مجموع می توان گفت استیل گرید غذایی ایمن ترین گزینه طی سنوات اخیر بوده است. جایگزین فوق العاده ای است برای ظروف آلومینیومی با پوشش تفلون. بی شک باید دانست که این آلیاژ در صنعت غذا به تدریج در حال توسعه است. استنلس استیل ایمن و بی خطر، صددرصد تجدیدپذیر و از ماندگاری و پایداری بسیار عالی برخوردار است.