مقدمه:
ورق استیل یک آلیاژ منفرد نیست، بلکه گروهی از آلیاژهای مبتنی بر آهن است که حاوی حداقل 10.5 درصد کروم است. عناصر دیگر اضافه شده و محتوای کروم باعث بهبود مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر حرارت، خواص مکانیکی و یا ویژگیهای ساخت می شود. بیش از 50 گرید ورق استیل وجود دارد که توسط موسسه آهن و فولاد آمریکا (AISI) به رسمیت شناخته شده است. سه طبقه بندی کلی برای شناسایی ورق استیل استفاده می شود.
طبقه بندی ورق استیل:
ورق استیل 304:
گرید 304 ورق استیل از نوع آستنیتی کروم نیکل است که برای طیف وسیعی از کاربردها مناسب می باشد. این آلیاژ در انواع مختلف محصولات به آسانی در دسترس است. گرید 304 به راحتی تشکیل و ساخته می شود و مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد و یک فولاد غیر مغناطیسی است.
آلیاژ ضد زنگ در برابر اکثر اسیدهای اکسید کننده مقاومت می کند و می تواند تمام زنگ زدگی های معمولی را تحمل کند. با این حال، آن را کدر خواهد کرد. در برابر محلول های استریل کننده، بیشتر مواد شیمیایی آلی و طیف گسترده ای از مواد شیمیایی معدنی مصون است. انواع دیگر ورق استیل برای محیط های بحرانی که نیاز به مقاومت بالاتری در برابر خوردگی نسبت به نوع 304 دارند، استفاده می شود.
ورق استیل 316:
نوع 316 نیز مانند نوع 304 از جنس استنلس استیل آستنیتی، غیر مغناطیسی و غیر قابل سخت شدن حرارتی است. محتوای کربن تا حداکثر 08/0 درصد حفظ می شود، در حالی که میزان نیکل کمی افزایش یافته است. آنچه نوع 316 را از نوع 304 متمایز می کند، افزودن مولیبدن حداکثر تا 3 درصد است. مولیبدن مقاومت به خوردگی این آلیاژ کروم نیکل را افزایش میدهد و در برابر حملات بسیاری از مواد شیمیایی و حلالهای صنعتی مقاومت کرده و از ایجاد حفرههای کلریدی جلوگیری میکند. مولیبدن یکی از مفیدترین افزودنی های آلیاژی برای مبارزه با خوردگی است.
به دلیل افزودن مولیبدن، نوع 316 می تواند در برابر حملات خورنده توسط نمک های سدیم و کلسیم، محلول های هیپوکلریت، اسید فسفریک و اسیدهای گوگردی مورد استفاده در صنعت خمیر کاغذ مقاومت کند. بنابراین، این آلیاژ برای تجهیزات در صنعت پزشکی، تولید دارو و منطقه استریل مشخص شده است. نوع 316 نیز به طور گسترده برای ایمپلنت های جراحی استفاده می شود.
ورق استیل 430:
نوع 430 یک ورق استیل فریتی کروم ساده و کم کربن است که اغلب برای میزها و ظروف آشپزخانه و سایر کاربردها با تقاضای ضد خوردگی کمتر استفاده می شود. با این حال، ورق استیل مقاومت خوبی در برابر خوردگی در محیط های با خورندگی ملایم و مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون در دماهای بالا دارد. فولاد قابلیت جوش پذیری محدودی دارد و نباید در شرایط جوشکاری آن برای سازه های دینامیکی یا ضربه ای استفاده شود. 430 که یک ماده فریتی است، در دماهای زیر صفر در معرض شکستگی است و نمی تواند در کاربردهای برودتی استفاده شود. از آنجایی که فولاد حاوی نیکل یا مولیبدن نیست، از هر یک از فولادهای سری 300 ارزانتر است.
430 یک درجه ساده مقاوم در برابر خوردگی و حرارت است و می تواند در شرایط خورندگی خفیف یا در مواردی که مقاومت پوسته پوسته شدن در دماهای متوسط مورد نیاز است، استفاده شود. کاربردهای معمولی عبارتند از: تزئینات خودرو، ظروف آشپزخانه، سینک ظرفشویی، قطعات ماشین لباسشویی و لوله صنعتی.
نوع 430 در مقابل نوع 304:
- ورق استیل درجه 430 مغناطیسی است، ولی 304 غیر مغناطیسی است
- شکل دهی 430 تا حدودی سخت است ولی شکل دهی و جوش 304 آسان تر است
- 430 حاوی 17٪ کروم و 0.12٪ کربن و 304 حاوی 18٪ کروم و 0.08٪ کربن است.
نوع 304 در مقابل نوع 316:
- هر دو نوع 304 و 316 به راحتی جوش داده شده و شکل می گیرند
- هر دو نوع غیر مغناطیسی هستند
- 304 از 18٪ کروم تشکیل شده است، 316 حاوی 17٪ کروم است.
- 304 فاقد اثری از مولیبدن است، 316 حاوی 2.1٪ مولیبدن است.
- بزرگترین تفاوت: مولیبدن به نوع 316 اضافه می شود تا مقاومت در برابر خوردگی و حفره دار شدن افزایش یابد.
مقاومت در برابر خوردگی:
مهم است که نوع یا درجه ورق استیل صحیح را بر اساس مقاومت آن در برابر خوردگی انتخاب کنید. از آنجایی که ورق استیل آلیاژی از آهن است، فلز می تواند خورده شود و زنگ بزند.
هنگامی که کلرید با کروم واکنش می دهد و کلرید کروم تشکیل می دهد، کلرید اسید می تواند باعث "خوردگی حفره ای" شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، ورق استیل کروم خود را از دست می دهد و تنها آهن باقی می ماند. همانطور که کروم حل می شود، کلریدها به داخل فولاد سوراخ می شوند و یک گودال دیواره صاف ایجاد می کنند.
احتمال ایجاد حفره با دماهای بالاتر، محتوای کلرید بیشتر و pH کمتر افزایش می یابد. در این شرایط، یک سطل فولادی ضد زنگ نوع 304 می تواند در کمتر از 8 ساعت سوراخ شود. هنگامی که مولیبدن به ورق استیل اضافه می شود، مقاومت در برابر خوردگی حفره ای بهبود می یابد.
نوع دیگری از خوردگی، خوردگی شکافی است. فیلم غیرفعال روی ورق استیل می تواند در گوشه های تیز یا سطوح همپوشانی شکسته شود. بنابراین، شکاف باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا محلول خورنده نفوذ کند و به اندازه کافی کوچک باشد تا محلول راکد بماند.
تجهیزات ورق استیل می توانند از هر سه نوع ورق استیل 316، 304 ویا 430 تشکیل شوند. انتخاب درجه صحیح ورق استیل برای مطابقت با محیط و کاربرد منحصر به فرد شما بسیار مهم است.
گردآورنده: سید رحیم کیاحسینی